Eğitim Bir Sen, Pandemi Sürecinde Okulları Güvenle Açmak: Öğretmen ve Veli Araştırması yaptı.
Yapılan araştırma şu şekilde;
"Pandemi Sürecinde Okulları Güvenle Açmak: Öğretmen ve Veli Araştırması
Değerli basın mensupları ve katılımcılar,
“Pandemi Sürecinde Okulları Güvenle Açmak: Öğretmen ve Veli Araştırması” raporumuzu açıklayacağımız basın toplantımıza hoş geldiniz.
Sözlerime başlarken, salgından dolayı hayatını kaybedenlere Allah’tan rahmet, tedavi görenlere acil şifalar diliyor, zorlu salgınla mücadele sürecinde emek harcayan, başta sağlık çalışanları olmak üzere, herkese teşekkür ediyorum.
Değerli basın mensupları,
Sadece ülkemiz değil, bütün dünya sıkıntılı ve çetin bir süreçten geçmektedir. Koronavirüsün (Kovid-19) hızlı bir şeklide yayılarak salgına dönüşmesiyle birlikte neredeyse bütün ülkelerde yüz yüze eğitime ara verilerek okullar kapatılmış, eğitim sürecinin devam edebilmesi, öğrencilerin eğitimden geri kalmaması için online/uzaktan eğitime geçilmiştir. Birçok ülke gibi Türkiye de mevcut teknolojik imkânlarına, öğretmenlerin teknolojiyi kullanma becerilerine ve öğrencilerin internete erişim düzeyine bağlı olarak uzaktan eğitime başlamıştır. Bu süreçte öğretmenlerin ve öğrencilerin etkileşim hâlinde olmalarına ve birlikte çalışabilmelerine imkân sunan çeşitli e-öğrenme platformları, televizyon programları veya sosyal medya platformları aracılığıyla uzaktan eğitime devam edilmiştir.
Türkiye’de 16 Mart’tan itibaren okulların kapanmış olması ve uzaktan/online eğitime devam edilmiş olması, bu sürecin incelenmesinin gerekliliğini arz etmektedir. Özellikle Mart ayı sonrası eğitimin nasıl gerçekleştirildiği, öğretmen ve öğrencilerin uzaktan eğitime katılma düzeyinin tespit edilmesi konusu oldukça önemlidir.
Salgında online/uzaktan eğitimde eğitimin niteliği, içeriği, nasıl yürütüldüğü ve öğretmen ile öğrencilerin iletişimi gibi hususlar tartışmalara konu olsa da sonrasında bu konulara yeterli derecede dikkat çekilmedi. Salgın sürecinde öğrencilerin eğitimine yönelik endişelerin Türkiye’de ne kadar tartışıldığına ve Millî Eğitim Bakanlığı’nın bu konuda ne kadar etkin politikalar geliştirdiğine bakıldığı zaman maalesef, bu konuda yeterli araştırmaların yapılmadığı ve yeterince etkin politikaların geliştirilemediği görülmektedir.
Temel amacımız, devam eden bu süreçle birlikte eğitimdeki aksaklıklara ve temel sorun alanlarına işaret ederek salgın sürecinde okulların daha güvenli bir şekilde açılmasını sağlama noktasında çözüm önerileri sunmaktır.
Eğitim-Bir-Sen olarak, salgın sürecinde eğitimin en sağlıklı şekilde devam etmesine yönelik olarak geçen ay “Kovid-19 Salgınının Gölgesinde Eğitim: Riskler ve Öneriler” başlıklı bir odak analiz yayınlamıştık. Şimdi de “Pandemi Sürecinde Okulları Güvenle Açmak: Öğretmen ve Veli Araştırması” raporumuzu, eğitimle ilgili veli ve öğretmen görüşleri ekseninde eğitime ışık tutmasını temenni ettiğimiz çözüm önerilerimizi kamuoyuyla paylaşıyoruz.
Okulların açılması sürecini öğretmen ve velilerin nasıl değerlendirdiğini, öğretmen ve velilerin ne tür kaygılar taşıdığını tespit etmek oldukça önemlidir. Bundan dolayı öğretmen ve velilerin okulların açılması takvimini nasıl değerlendirdiğini, okulların açılmasıyla ilgili ne tür kaygılara sahip olduğunu inceledik. Bu araştırmaya Türkiye genelinde toplam 9 bin 64 öğretmen ve 20 bin 52 veli katılmıştır.
Araştırmada, uzaktan egˆitim su¨recinde o¨gˆretmenlerin yüzde 75,7’si o¨gˆrencileriyle belirli aralıklarla canlı ders yaptıgˆını belirtmis¸tir. Bu bağlamda ögˆretmenlerin o¨gˆrencileriyle canlı ders yapma oranlarının artması, o¨gˆrencilerin okulla olan bagˆlarının güçlenmesine ve motivasyonlarının artmasına da katkıda bulunacaktır.
Çocugˆu ortaokulda olan veliler (yüzde 77,8) ile ortao¨gˆretimde olan veliler (yüzde 73,5), c¸ocugˆu ilkokulda olan velilere (yüzde 63,3) go¨re daha yu¨ksek oranda, c¸ocugˆuyla o¨gˆretmen(ler)inin belirli aralıklarla canlı ders yaptıgˆını ifade etmis¸tir. Bo¨lgelere go¨re bakıldıgˆında; Batı Marmara’daki velilerin yüzde 81’i, Dogˆu Karadeniz’deki velilerin yüzde 78,3’u¨, Batı Karadeniz’deki velilerin yüzde 74,3’u¨ ve Ege’deki velilerin yüzde 73,3’u¨ c¸ocugˆuyla o¨gˆretmen(ler)inin belirli aralıklarla canlı ders yaptıgˆını ifade ederken, Orta Anadolu’daki velilerin yüzde 62,3’u¨, Akdeniz’deki velilerin yüzde 65,3’u¨ ve I·stanbul’daki velilerin yüzde 67,1’i, c¸ocugˆuyla o¨gˆretmen(ler)inin belirli aralıklarla canlı ders yaptıgˆını belirtmiştir.
Aras¸tırmaya katılan velilerin yüzde 14,5’i, o¨gˆretmenlerin yüzde 14,8’i bu sonbahar do¨neminde yu¨z yu¨ze dersler ic¸in o¨gˆrencileri okula go¨ndermeyi gu¨venli bulurken, velilerin yüzde 70,9’u ve o¨gˆretmenlerin yüzde 78,8’i okulların açılması konusunda kaygılarını ifade etmiştir.
Bu su¨rec¸te velilerin yüzde 70,6’sı okullar ac¸ılmadıgˆında ve uzaktan egˆitim yapıldıgˆında o¨gˆrencilerin egˆitimlerinden geri kalacagˆını ifade ederken, yüzde 13,8’i ise o¨gˆrencilerin egˆitimlerinden geri kalacakları ifadesine katılmadıklarını; o¨gˆretmenlerin yüzde 63,8’i okullar ac¸ılmadıgˆında ve uzaktan egˆitim yapıldıgˆında o¨gˆrencilerin egˆitimlerinden geri kalacagˆını belirtirken, yüzde 18,9’u ise bu du¨s¸u¨nceye katılmadıgˆını kaydetmiştir.
Okula servis ya da toplu tas¸ıma ile gelen o¨gˆretmenlerin (yüzde 86,2), servis ya da toplu tas¸ıma ile gelmeyenlere go¨re, Gu¨neydogˆu Anadolu Bo¨lgesi’ndeki o¨gˆretmenlerin (yüzde 83,2) ise digˆer bo¨lgelere go¨re kaygı du¨zeyi c¸ok daha yu¨ksektir. Ayrıca veliler arasında c¸ocugˆu/c¸ocukları okula giderken servis/toplu tas¸ıma kullananların kaygı du¨zeyi servis/toplu tas¸ıma kullanmayan o¨gˆrencilerin velilerine go¨re daha yu¨ksektir.
Cinsiyete, yas¸a, mesleki deneyime, c¸alıs¸ılan okul kademesine ve bo¨lgelere go¨re canlı-senkron ders yapma oranı anlamlı bir s¸ekilde farklılas¸maktadır. Canlı ders yapan erkek o¨gˆretmen oranı (yüzde 78,2), kadın o¨gˆretmen oranından (yüzde 73,2) daha yu¨ksektir. Belirli aralıklarla canlı ders yapma oranı 21 yıl ve u¨zeri deneyime sahip o¨gˆretmenlerde yüzde 73 iken, 16-21 yıl mesleki deneyime sahip olan o¨gˆretmenlerde yüzde 78,5’tir. I·lkokullarda o¨gˆretmenlerin yüzde 65,9’u belirli aralıklarla canlı ders yaptıgˆını ifade ederken, ortaokul o¨gˆretmenlerinde bu oran yüzde 82,3, ortao¨gˆretim o¨gˆretmenlerinde ise yüzde 81,6’dır. Kuzeydogˆu Anadolu’da o¨gˆretmenlerin yüzde 72,5’i ve Gu¨neydogˆu Anadolu’da o¨gˆretmenlerin yüzde 72,6’sı o¨gˆrencileriyle belirli aralıklarla canlı-senkron ders yaparken, I·stanbul’da o¨gˆretmenlerin yüzde 80,3’u¨ ve Batı Marmara’da o¨gˆretmenlerin yüzde 78,8’i o¨gˆrencileriyle belirli aralıklarla canlı- senkron ders yapmıs¸tır.
6-10 yıl arası mesleki deneyime sahip o¨gˆretmenlerin yüzde 92,3’u¨ canlı derslerine katılmayan o¨gˆrencilere yo¨nelik olarak ek canlı ders yaptıgˆını, o¨dev verdigˆini, ders ile ilgili doku¨man go¨nderdigˆini veya digˆer yo¨ntemleri kullandıgˆını belirtmiştir. Kademelere go¨re bakıldıgˆında, ilkokul o¨gˆretmenlerinin yüzde 95,7’si, ortaokul o¨gˆretmenlerinin yüzde 90,4’u¨ ve ortao¨gˆretim o¨gˆretmenlerinin yüzde 88,3’u¨ canlı derslerine katılmayan o¨gˆrencilere yo¨nelik olarak ek canlı ders yaptıgˆını, o¨dev verdigˆini, ders ile ilgili doku¨man go¨nderdigˆini veya digˆer yo¨ntemleri kullandıgˆını so¨ylemis¸tir. Bo¨lgelere go¨re bakıldıgˆında, I·stanbul (yüzde 94,2), Kuzeydogˆu Anadolu (yüzde 92,2), Ege (yüzde 92), Ortadogˆu Anadolu (yüzde 91,4), Batı Karadeniz ve Gu¨neydogˆu Anadolu (yüzde 91,3) bo¨lgelerindeki o¨gˆretmenler en yu¨ksek du¨zeyde, canlı derslerine katılmayan o¨gˆrencilere yo¨nelik olarak ek canlı ders yaptıgˆını, o¨dev verdigˆini, ders ile ilgili doku¨man go¨nderdigˆini veya digˆer yo¨ntemleri kullandıgˆını dile getirmiştir.
Uzaktan egˆitim su¨recinde televizyona eris¸im konusunda velilerin yüzde 28’i, cep telefonuna eris¸im konusunda yüzde 50’si, internete eris¸im konusunda yüzde 50’si ve bilgisayara eris¸im konusunda ise yüzde 48’i sorun yas¸adıklarını vurgulamıştır.
Öneriler
-Öğrenme kayıpları tespit edilmeli, öğrencilerin bilgi ve beceri durumlarına uygun telafi eğitimi programı uygulanmalıdır. Öğrencilerin önemli bir kısmının canlı derslere katılmadığı dikkate alındığında, öğrenme kayıpları hem okullara göre hem de aynı okul içinde farklılaşmaktadır. Bazı öğrencilerin hiç, bazı öğrencilerin oldukça az, uzaktan derslere katıldığı dikkate alınarak öncelikli olarak öğrencilerin bilgi ve beceri düzeyi tespit edilmelidir. Öğrencilerin bilgi ve beceri düzeyine uygun olarak telafi eğitimi programı hazırlanmalıdır. Ülke genelinde herkesin takip edeceği ortak telafi eğitimi programı yerine öğrenci seviyesini dikkate alan okul bazlı telafi eğitim programları hazırlanmalıdır.
-Öğretmenler, öğrencileri ile canlı dersler yapması konusunda motive edilmeli ve desteklenmelidir. Uzaktan eğitime bir süre daha devam edileceği dikkate alındığında, öğretmenlere yönelik uzaktan eğitimde etkin öğretim yapmaya yönelik destekleyici çalışmalar yapılmalıdır. Buna ilaveten, öğretmenlerin öğrencileri ile canlı dersler yapması teşvik edilmeli ve desteklenmelidir.
-Öğrenciler canlı derslere katılım konusunda motive edilmeli ve desteklenmelidir. Öğrencilerin birçoğunun uzaktan eğitimdeki canlı derslere katılmadığı ve uzaktan eğitimin bir süre devam edeceği dikkate alınarak öğrencilerin canlı derslere katılımı konusunda ailelerin çocuklarını motive etmesi ve teşvik etmesi gerekmektedir. Bunun için öğretmenler ve aileler arasında etkin bir iletişim kurulmalı, çocuklarını derslere yönlendirme konusunda desteklenmelidirler.
-Öğrencilerin uzaktan eğitime daha etkin bir şekilde katılımını sağlamak için ihtiyaç sahibi öğrencilere tablet ve bilgisayar gibi gerekli dijital araçlar ile internet bağlantısı sağlanmalıdır.
-Okulların açılma sürecinde sağlık ve güvenlik konusunda gerekli tedbirlerin alınması gerekmektedir. Öğretmenler ve veliler haklı olarak okulların açılması ile birlikte virüsün bulaşması konusunda kaygılıdırlar. Burada yapılması gereken, kaygı nedeniyle okulların kapalı kalması değil, virüsün yayılımını engelleyici önlemlerin katı bir şekilde alınmasıdır. Bunun için öncelikli olarak okulların ihtiyaç duyduğu hijyen malzemeleri ve ek temizlik personeli okullara sağlanmalıdır. Buna ek olarak, okulların fiziki mesafe kurallarını dikkate alarak sınıf mevcutları kalabalık okulların sosyal mesafeye uygun olarak okul ve sınıf ortamlarını azaltmak için gerekli önlemleri alması gerekmektedir. Dahası, alınan tüm önlemler konusunda veliler ve öğretmenler ayrıntılı olarak bilgilendirilmeli, velilerin ve öğretmenlerin kaygıları giderilmelidir.
-Veliler ve öğretmenler uzaktan eğitim sürecinde öğrencilerin önemli bir öğrenme kaybı yaşayacağını ve duygusal olarak olumsuz etkileneceğini belirtmişlerdir. Bundan dolayı gerekli sağlık ve güvenlik önlemleri alınarak yüz yüze eğitime başlanmalıdır.
-Eğitim çalışanlarımız, salgınla mücadele sürecinde Vefa Sosyal Destek grupları ve filyasyon ekipleri başta olmak üzere, kamu hizmetinin sürdürülmesi ekseninde kamu yararının görüldüğü her alanda ve faaliyette görev almıştır. Ancak uzaktan eğitim ve yüz yüze eğitimin beraber yürütülmesinin planlandığı, eğitim çalışanlarına her zamankinden daha fazla görev ve sorumluluk düştüğü önümüzdeki günlerde öğretmenler asli görevleri dışındaki işleri yapmaya zorlanmamalıdır.
Katılımınızdan dolayı hepinize teşekkür ediyor, raporumuzun hayırlara vesile olmasını diliyorum.
Ali YALÇIN
Eğitim-Bir-Sen ve Memur-Sen Genel Başkanı"
Araştırma raporumuzu görüntülemek için lütfen tıklayınız.