Açıklanan yeni lise eğitim sisteminin mevcut sistemle arasında önemli ölçüde farkları bulunuyor. Yeni lise eğitim sisteminin ortaöğretim haftalık ders çizelgelerinde önemli farklar yaratacağını tahmin etmek zor olmasa gerek.
Yeni lise eğitim sistemininde azaltılan ders sayısı branş bazında öğretmen ihtiyacını ne kadar etkileyecek?Yeni lise eğitim sistemi hangi branşlarda daha fazla veya daha az ihtiyaca sebep olacak? Bu sorulara yönelik verilerimiz ve değerlendirmelerimiz haberimizde.
Öncelikle şunu belirtelim yeni lise eğitim sisteminde haftalık ders saatlerinde bir azalma söz konusu değil. Mevcut lise sisteminde haftada 40 saat ders okutulurken, yeni lise eğitim sisteminde haftada 35 saat ders okutulacak ve haftada 5 saatte öğrenciler Hayal Etkinlik ve Yaşam (HEY) programına alınacak. Yeni lise eğitim sisteminde sadece ders sayıları azaldı.
- 9. sınıfta 15-16 olan ders sayısı 8’e,
- 10. sınıfta 15-16 olan ders sayısı 9’a,
- 11. sınıfta 12-15 olan ders sayısı 9’a
- 12. sınıfta 12-15 olan ders sayısı 7’ye düşürülecek.
- 9, 10 ve 11. sınıflarda haftalık ders sayısı : 35 saat (AGEP) + 5 saat (HEY) toplam 40 saat
- AGEP : Akademik Gelişim Programı
- HEY : Hayal, Etkinlik-Yaşam temalı çalışmalar
- 12. sınıflarda haftalık ders sayısı : 24 saat + 6 saat proje ve sertifika çalışmaları + 10 saat destek ve rehberlik olmak üzere toplam 40 saat olarak belirlendi.
9. sınıfa başlayacak bir öğrenci Ortak Dersler Grubundan 6 dersi sabit olarak alacak ve üstüne 2 seçmeli ders seçecek. Bu seçmeli dersler spor, sanat ve diğer seçmeli derslerden oluşacak.
Yeni lise eğitim sistemi branş norm analizi
Türk Dili ve Edebiyatı
Öncelikle yeni lise eğitim sisteminde Türk Dili ve Edebiyatı dersi zorunlu dersler arasında yer alacak. Yani öğrenci ders seçimi yaparken bu ders ortak ders olarak yer alacak ve sistemde otomatik olarak seçilmiş olacak. Bu diğer derslere göre bir avantaj kabul edilebilir.
Eski lise sisteminde Türk Dili ve Edebiyatı dersi 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda haftada 5 ders saati iken, yeni lise eğitim sisteminde bu sayı 9. sınıflarda aynı kalırken, 10, 11 ve 12. sınıflarda 4 saate düşürüldü. Bu da yaklaşık mevcut okullarda norm hesaplamasında ders sayısının %15’e kadar düşmesi anlamına gelmektedir.
Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenlerinin girmesi muhtemel bir diğer derste Sosyal ve Beşeri Bilimler Ağırlıklı Dersler Grubunda yer alan Tasavvuf Edebiyatı dersidir. Fakat bu derse Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi Öğretmenleri de talip olabilir. Bu iki branş arasında Tasavvuf Edebiyatı dersinin paylaşımı tartışma konusu olabilir. Ayrıca bu dersin öğretmenleri Seçmeli Etkin İletişim Teknikleri dersine de girebilecekler.
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi
Yeni lise eğitim sisteminde Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi de zorunlu dersler arasına yer alacak. Öğrenci ders seçimi yaparken bu ders ortak ders kapsamında değerlendirilecek ve sistemde otomatik olarak her yıl sabit olarak seçilmiş olacak.
Eski lise eğitim sisteminde 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda haftada 2’şer ders saati olan Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi ders saati durumunu korudu ve yeni lise eğitim sisteminde herhangi bir değişikliğe uğramadı. Ayrıca 12. sınıflardaki öğrenciler haftada 4 saat İslam Felsefesi dersini alabilecek. Bu durum da bu derse Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenleri girebilecek.
Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin yeni lise eğitim sistemine göre girebilmesi muhtemel derslerden biride Tasavvuf Edebiyatı dersidir. Yeni lise eğitim sistemi ile Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin okullardaki ders yükü arttı diyebiliriz.
Yabancı Dil
Mevcut lise eğitim sisteminde 1. yabancı dil 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda haftada 4’er saat iken yeni lise eğitim sisteminden bu sayı 9. sınıflarda haftada 5 ders saati olarak, diğer sınıf düzeylerinde ise esnek bir yapıda olduğu için her okulda değişkenlik gösterecektir. Bu sebeple norm hesabı tahmininde bulunmak burada zorlaşıyor. Öğrencilerin ders seçimi yaparken ihtiyaçlarını ve dersi verecek öğretmene göre karar vereceğini düşünüyoruz.
İkinci Yabancı Dil
Mevcut lise eğitim sisteminde İkinci Yabancı Dil ders saati tüm sınıf düzeylerinde 2’şer ders saati olarak yer alırken, yeni lise eğitim sisteminde 9. sınıflarda bu ders kaldırıldı. Bununla birlikte İkinci Yabancı Dil dersi 10, 11 ve 12. sınıflarda ise artırılarak 4 ders saati oldu. İkinci Yabancı Dil dersi tüm sınıf düzeylerinde 8 ders saati olarak yer alırken yeni lise eğitim sisteminde bu sayı 12 ders saati oldu. %50’lik bir artış söz konusu olduğunu söyleyebiliriz.
Matematik
Mevcut lise eğitim sisteminde Matematik dersi 9 ve 10. sınıflarda haftada 6’şar ve 11 ve 12. sınıflarda seçmeli ders saati olarak yer alıyordu. Yeni lise eğitim sisteminde ise bu sayı 9. sınıflarda haftada 5 saat 10 ve 11. sınıf düzeyinde ise esnek olarak yer alacaktır. 10 ve 11. sınıf öğrencileri haftada 5 saat Matematik yada haftada 3 saat Matematik Uygulamaları dersi alabilecek. 12. sınıf öğrencileri ise haftada 4’er saat Finansal Matematik, Veri Analizi ve Optimizasyon ve Matematik Uygulamaları dersi seçebilecek. 12. sınıf Matematik Ağırlıklı Dersler Grubuna mevcut matematik öğretmenlerinin girmesi bekleniyor. Yine norm hesabı yapmak burada güçleşiyor.
Yeni lise eğitim sisteminde Sosyal ve Beşeri Bilimler Grubunda yer alan Araştırma Teknikleri dersini Talim ve Terbiye Kurulu 9 sayılı kararınca Fizik öğretmenlerinin yanı sıra Biyoloji, Kimya ve Matematik öğretmenleri de okutabilecek.
Fizik, Kimya ve Biyoloji
Yeni lise eğitim sisteminde 9. sınıflarda haftada 2’şer saatlik Fizik, Kimya ve Biyoloji dersi yer almayacak bunun yerine 1.Dönem Doğa Bilimleri Deneyimi ve 2.Dönem Doğada Enerji ve Enerji Dönüşümleri haftada 6 ders saati olarak yer alacak. Bu derslere Fizik, Kimya ve Biyoloji öğretmenlerinin girmesi bekleniyor.
Öte yandan mevcut lise sisteminde 9 ve 10. sınıflarda Fizik dersi haftada 2’şer ders saati olarak yer alırken yeni lise eğitim sisteminde Fizik dersi Fizik 1 ve Fizik 2 olarak 4’er ders saati olarak yer alacak. Bununla birlikte Fizik 1 dersi sadece 10. ve 11. sınıfta yer alacak. Fizik 2 dersi de 11. sınıfta yer alacak. Fizik 1 dersini 10. sınıfta almamış olan bir öğrenci Fizik 2 dersini alamayacak.
Bir başka ders olan Kimya dersi ise mevcut lise sisteminde 9 ve 10. sınıflarda haftada 2’şer ders saati olarak yer alırken yeni lise eğitim sisteminde Kimya dersi Kimya 1 ve Kimya 2 olarak 4’er ders saati olarak yer alacak. Bununla birlikte Kimya 1 dersi sadece 10. ve 11. sınıfta yer alacak. Kimya 2 dersi de 11. sınıfta yer alacak. Kimya 1 dersini 10. sınıfta almamış olan bir öğrenci Kimya 2 dersini alamayacak.
Mevcut lise sisteminde 9 ve 10. sınıflarda Biyoloji dersi haftada 2’şer ders saati olarak yer alırken yeni lise eğitim sisteminde Biyoloji dersi Biyoloji 1 ve Biyoloji 2 olarak 4’er ders saati olarak yer alacak. Bununla birlikte Biyoloji 1 dersi sadece 10. ve 11. sınıfta yer alacak. Biyoloji 2 dersi de 11. sınıfta yer alacak. Biyoloji 1 dersini 10. sınıfta almamış olan bir öğrenci Biyoloji 2 dersini alamayacak.
Bununla birlikte yeni lise eğitim sisteminde Fen Bilimleri Grubu ve Fen ve Teknoloji Ağırlıklı Dersler Grubunda yer alan
- Çevre Bilimi ve Yönetimi
- Geleceğin Enerji Sistemleri
- Malzeme Bilimi
- Çevresel Güçlüklere Karşı Yaratıcı Yaklaşımlar derslerine Fizik, Kimya ve Biyoloji öğretmenlerinin
- Biyoteknoloji derslerine sadece Biyoloji öğretmenlerinin
- Algoritmik Programlama
- Yapay Zeka Uygulamaları
- Nesnelerin İntetnet Uygulamaları derslerine de sadece Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin girmesi bekleniyor.
Yeni lise eğitim sisteminde Sosyal ve Beşeri Bilimler Grubunda yer alan Araştırma Teknikleri dersini Talim ve Terbiye Kurulu 9 sayılı kararınca Fizik öğretmenlerinin yanı sıra Biyoloji, Kimya ve Matematik öğretmenleri de okutabilecek.
Tarih ve Coğrafya
Mevcut lise eğitim sisteminde Tarih dersi haftada bütün sınıf düzeylerinde 2’şer ders saati olarak yer alırken yeni lise eğitim sisteminde 10 ve 11. sınıflarda Tarih 1, 11. sınıflarda Tarih 1 ve Tarih 2 olarak haftalık 4 ders saati şeklinde yer alacak. 10. sınıfta Tarih 1 dersini almayan öğrenci 11. sınıfta Tarih 2 dersini alamayacak. Tarih öğretmenleri ayrıca Seçmeli Osmanlı Türkçesi ile Arkeoloji ve Müze dersine de girebilecek.
Mevcut lise eğitim sisteminde Coğrafya dersi 9 ve 10. sınıflarda haftada 2’şer ders saati olarak yer alırken yeni lise eğitim sisteminde 10 ve 11. sınıflarda Coğrafya 1, 11. sınıflarda Coğrafya 1 ve Coğrafya 2 olarak haftalık 4 ders saati şeklinde yer alacak. 10. sınıfta Coğrafya 1 dersini almayan öğrenci 11. sınıfta Coğrafya 2 dersini alamayacak.
Yeni lise eğitim sisteminde 9. sınıflarda 1.Dönem Sosyal Bilimler Deneyimi dersi, 2.Dönem ise Sosyal Bilim Çalışmaları dersi yer alacaktır. Bu derslere Tarih öğretmenlerinin yanı sıra Coğrafya ve Felsefe öğretmenleri girecek.
Ekonomi dersi için ise şunu söyleyebiliriz; Talim ve Terbiye Kurulu 9 Sayılı Kararında Ekonomi dersi için şu ifadeler yer almaktadır.” Ekonomi: Ekonomi bölümü mezunu olup farklı alanlarda görev yapan öğretmenler tarafından okutulur. Muhasebe ve Finansman alanı, Konaklama ve Seyahat Hizmetleri alanı ile Pazarlama ve Perakende alanı öğretmenleri tarafından okutulur .
Fakat Ekonomi dersi için yukarıda ifade edilen öğretmenler meslek liselerinde görev yaptığından Anadolu Liseleri için bu derslere Tarih yada Coğrafya öğretmeninin girmesi beklenmektedir.
Sosyal ve Beşeri Bilimler Ağırlıklı Dersler Grubundaki derslere ağırlıklı olarak Tarih ve Coğrafya öğretmenlerinin tercih edileceği beklenmekle birlikte bu grupta yer alan Tasavvuf Edebiyatı dersine Edebiyat öğretmenlerinin, İslam Felsefesi derslerine ise Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi öğretmenlerinin girmesi beklenmektedir. 12. sınıfta yer alan yenilikçi dersler için Milli Eğitim Bakanlığı hangi öğretmenlerin bu dersleri okutacağını açıklayacaktır.
Felsefe
Mevcut lise eğitim sisteminde Felsefe dersi 10 ve 11. sınıflarda haftada 2’şer ders saati olarak okutulmaktadır. Yeni lise eğitim sistemi Sosyal ve Beşeri Bilimler Grubu dersleri arasında 10 ve 11. sınıflarda haftada 4 ders saati olarak gösterilmektedir.
Ayrıca Bilgi Kuramı ve Uygulamaları dersi 10 ve 11. sınıflarda zorunlu ders olarak okutulacaktır. Bu ders yeni lise eğitim sisteminde ortak dersler arasında olarak planlanacaktır. Talim ve Terbiye Kurulu 9 Sayılı Kurul kararına göre bu dersin okutulmasında Felsefe öğretmenleri görev alacaktır.
Yeni lise eğitim sisteminde 9. sınıflarda 1.Dönem Sosyal Bilimler Deneyimi dersi, 2.Dönem ise Sosyal Bilim Çalışmaları dersi yer alacaktır. Bu derslere Tarih öğretmenlerinin yanı sıra Coğrafya ve Felsefe öğretmenleri de girebilecek.
Talim ve Terbiye 9 Sayılı Kurul Kararı
Bununla birlikte yeni lise eğitim sisteminde Sosyal ve Beşeri Bilimler Grubunda yer alan derslerden;
- Felsefe ve Mantık derslerine Felsefe öğretmenleri girecek
- Psikoloji
- Sosyoloji derslerine ise Felsefe öğretmenleri girecektir. (En az 16 kredi Sosyoloji, 16 kredi Psikoloji aldığını belgelendirenler)
Beden Eğitimi ve Spor
Mevcut lise eğitim sisteminde 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda Beden Eğitimi ve Spor dersi haftada 2’şer saat olarak yer alırken, yeni lise eğitim sisteminde ise seçmeli olarak sadece 9. sınıflarda 3 ders saati olarak yer alacak. Eğer Beden Eğitimi ve Spor Öğretmenleri yeni sistemde yer alacak ders dışı Hayal-Etkinlik ve Yaşam (HEY) Programında görev alamayacaklarsa mevcut normları önemli ölçüde azalacaktır.
Görsel Sanatlar ve Müzik
Mevcut lise eğitim sisteminde Görsel Sanatlar ve Müzik derslerinden biri 9, 10, 11 ve 12. sınıflarda 2’şer saat olarak yer almaktadır. Yeni lise eğitim sisteminde ise seçmeli dersler arasında gösterilmektedir.
Görsel Sanatlar dersinin öğretmenleri Seçmeli Fotoğrafçılık, İleri Görsel Sanat ve Moda Tasarımı derslerine de girebilecek.
35 ders saatlik Akademik Gelişim Programının dışında yer alan 5 saatlik Hayal-Etkinlik ve Yaşam (HEY) bölümünde de bu branşlara görev verilmezse mevcut normları önemli ölçüde azalacak branşlardan biri olacaklardır.
Bilişim Teknolojileri
- Algoritmik Programlama
- Yapay Zeka Uygulamaları
- Nesnelerin İntetnet Uygulamaları derslerine de sadece Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin girmesi bekleniyor.
- Seçmeli Python Kodlama dersine yine Bilişim Teknolojileri öğretmenleri girecektir.
Seçmeli dersler
Mevcut lise eğitim sisteminde seçmeli dersler;
- 9. sınıflarda haftada 5 ders saati
- 10. sınıflarda haftada 4 ders saati
- 11. sınıflarda 18 saat ders saati
- 12 sınıflarda 20 ders saati olarak yer almaktadır.
Yeni lise eğitim sisteminde ise seçmeli dersler;
- 9, 10 ve 11. sınıflarda 2’şer ders saati olarak yer alacak.
- 12. sınıflarda 3/6 ders saati Sertifika ve Proje dersi yer alacak.
Hangi seçmeli derse hangi branş öğretmeni girecek
- Astronomi ve Uzay Bilimleri : Fizik Öğretmenleri
- Müzik : Müzik öğretmenleri
- Görsel Sanatlar : Görsel Sanatlar öğretmenleri
- Arkeoloji ve Müze Eğitimi : Tarih öğretmenleri
- Beden Eğitimi ve Spor : Beden Eğitimi ve Spor öğretmenleri
- Etkin İletişim Teknikleri : Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenleri
- Fotoğrafçılık : Görsel Sanatlar öğretmenleri
- İleri Görsel Sanatlar : Görsel Sanatlar öğretmenleri
- Python Kodlama : Bilişim Teknolojileri öğretmenleri
- Osmanlı Türkçesi : Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi ve Tarih öğretmenleri
- Moda Tasarımı : Görsel Sanatlar öğretmenleri
Rehberlik
Mevcut lise eğitim sisteminde tüm sınıf düzeylerinde 1’er ders saati olan Rehberlik dersi yeni lise eğitim sistemi ile 9. sınıflarda yine 1 ders saati olarak belirlendi. 12. sınıflarda Rehberlik dersine ayrılan ders saati bir hayli artırıldı. Yeni lise eğitim sisteminde 12. sınıflarda Kişisel Gelişim ve Rehberliğe 10 ders saati ayrılmış durumda.
Öte yandan Kişisel Gelişim ve Rehberlik kapsamında okullarda Kariyer Ofisleri kurulacak. Kariyer ofislerinde ise Rehberlik öğretmenleri görev alacak. Dolayısıyla yeni lise eğitim sistemi ile birlikte Rehberlik ve Psikolojik Danışman öğretmenlerine daha fazla ihtiyaç olacak.
Sonuç
- Türk Dili ve Edebiyatı dersi zorunlu oldu, yeni lise eğitim sistemi ile okullardaki ders yükü oranı %15 azaltıldı. Bu dersin öğretmenleri Tasavvuf Edebiyatı ve seçmeli derslerden Etkin İletişim Teknikleri derslerine girebilecek.
- Din Kültürü ve Ahlak Bilgisi dersi tüm sınıf düzeylerinde ders saati olarak değişmedi. Bu dersin öğretmenleri haftada 4 saat İslam Felsefesi, 4 saat Tasavvuf Edebiyatı ve seçmeli derslerden Osmanlı Türkçesi dersine girebilecek.
- Yabancı Dil 9. sınıflarda 5 ders saati olarak belirlendi. 10 ve 11. sınıflarda Yabancı Dil 5 ders saati ve İleri Yabancı Dil 8 ders saati ile okullardaki ders yükü değişkenlik gösterecektir. Norm hesabı yapmak zorlaştı.
- İkinci Yabancı Dil ders saati mevcut sisteme göre tüm sınıf düzeylerinde 2’şer ders saati daha artırılarak 4 saat oldu.
- Matematik dersi 9. sınıflarda 1 ders saati azaltılarak 5 saate çekildi. 10 ve 11 sınıflarda haftada 5 saat Matematik veya 3 saat Matematik Uygulamaları dersi konuldu. Ders yükü anlamında norm hesabı yapmak zorlaştı. 12. Sınıflarda yenilikçi derslerde önemli ölçüde pay sahibi oldu. Öte yandan Araştırma Teknikleri dersine bu dersin öğretmenleri girebilecek. Yine bu dersin öğretmenleri seçmeli derslerden ….
- Fizik, Kimya ve Biyoloji öğretmenleri 9. sınıflarda 1.Dönem Doğa Bilimleri Deneyimi ve 2.Dönem Doğada Enerji ve Enerji Dönüşümleri derslerine haftada 6 ders saati olarak girebilecekler. Fizik, Kimya ve Biyoloji dersi sadece 10 ve 11. sınıfta 4 ders saati şeklinde olacak.
- Fizik, Kimya ve Biyoloji öğretmenlerinin girebileceği dersler : Çevre Bilimi ve Yönetimi, Geleceğin Enerji Sistemleri, Malzeme Bilimi, Çevresel Güçlüklere Karşı Yaratıcı Yaklaşımlar
- Sadece Fizik öğretmenlerin girebileceği seçmeli ders : Astronomi ve Uzay Bilimleri
- Sadece Biyoloji öğretmenlerinin girebileceği ders : Biyoteknoloji
- Bilişim Teknolojileri öğretmenlerinin girebileceği dersler : Algoritmik Programlama, Yapay Zeka Uygulamaları, Nesnelerin İntetnet Uygulamaları
- 12. sınıflarda okutulacak olan yenilikçi dersler için hangi öğretmenlerin bu dersleri okutacağı henüz açıklanmadı.
- Bilgi Kuramı ve Uygulamaları dersi 10 ve 11 sınıflarda zorunlu hale getirildi. Bu derslere Felsefe öğretmenleri girecek.
- Beden Eğitimi ve Spor dersi tüm sınıf kademelerinde seçmeli olarak yer olarak yer alacak.
- Görsel Sanatlar ve Müzik 9, 10 ve 11 sınıflarda seçmeli ders olarak yer alacak.
- Rehberlik 12. sınıflarda 10 ders saati kadar yer alacak.
- Hayal-Etkinlik ve Yaşam temalı haftalık 5 ders saati programına hangi alan öğretmenlerinin gireceği konusu belirsizliğini koruyor. Tahminimiz bu bölümde Görsel Sanatlar, Beden Eğitimi ve Spor ve Müzik öğretmenlerine görev düşeceği yönünde olmaktadır.
Yeni lise eğitim sistemi 2020-2021 eğitim ve öğretim yılında kademeli olarak uygulanmaya başlanacak. Görüşlerinizi aşağıdaki yorum bölümüne yazabilirsiniz.
Yeni lise eğitim sistemi uygulama takvimi
Kaynak:mebhaberci.com