Bu araçlardan biri de, Ekonomik Kalkınma ve İş Birliği Örgütü (OECD) tarafından 2018 yılında üçüncü kez uygulanan Uluslararası Öğretme ve Öğrenme Anketidir (TALIS). TALIS; çeşitli ülkelerde uygulanan eğitim politikalarını ve bu politikaların okullardaki yansımalarını öğretmen ve okul müdürlerinin gözünden incelemeyi hedeflemektedir. Bu anlamda, TALIS öğretmenlerin ve okul müdürlerinin çalışma koşullarına odaklanan ve okullardaki öğrenme ve öğretme ortamlarını araştıran uluslararası bir çalışmadır. TALIS’in temel amacı, ülkelerin etkili öğrenme ve öğretim odağındaki politikalarını gözden geçirmelerine ve geliştirmelerine yardımcı olmak için güçlü uluslararası göstergeler ve politika analizleri sağlamaktır.
TALIS’ın işleyişi; 48 ülkeden, binlerce öğretmen ve okul müdüründen anketler aracılığıyla veri toplanıp, çeşitli alanlarda raporlar hazırlamak şeklinde özetlenebilir. Bu raporların içeriğinde; öğretme ve öğrenme süreçlerine ilişkin veriler, araştırmaya katılan öğretmenlerin etkili öğretim uygulamalarını kullanma sıklıkları, sınıf içi zamanı kullanımları, mesleki niteliklere ilişkin algıları, okul müdürlerinin çeşitli görevlere ayırdıkları süreler, öğretmen ve okul müdürlerine ilişkin demografik bilgiler, sınıf kompozisyonları, okullarda çeşitlilik ve eşitliğe ilişkin uygulamalar, okul iklimi, okullarda nitelikli eğitimi engelleyen faktörler, öğretmenlik mesleğini seçmede etkili olan motivasyon faktörleri, öğretmen ve okul müdürü olmadan önce ve/veya sonra alınan eğitimlerin içerikleri, mesleğe ve/veya okula uyum programlarının kapsamı, öğretmen ve okul müdürlerinin katıldığı sürekli mesleki gelişim etkinliklerinin içerikleri, türleri, etkililiği ve bu tür etkinliklere katılımı engelleyen ve destekleyen faktörler ve bu konularla ilgili politika önerileri yer almaktadır,[i]
OECD tarafından beş yılda bir uygulanan TALIS; 2008 ve 2013 döngülerinin ardından 2018 yılında uygulanmıştır. Türkiye 2008 ve 2018’deki TALIS çalışmalarına katılmış; 2013’teki çalışmaya ise katılmamıştır.
TALIS’in hedef kitlesinde ortaokul kademesinde görev yapan öğretmenler ve okul müdürleri bulunmaktadır. 2013 yılından itibaren isteyen ülkelerde ilkokul ve lise kademelerinde de veri toplanmaktadır. Türkiye’de TALIS 2018 kapsamında ilkokul, ortaokul ve lise kademeleri olmak üzere üç farklı kademede görev yapan öğretmen ve okul müdürlerinden veri toplanmıştır.
TALIS 2018 kavramsal çerçevesinde genel olarak, okul ve öğretmen düzeyinde mesleki nitelikler ve pedagojik uygulamalara ilişkin temalar ve öncelikler ele alınmaktadır. TALIS 2018’de yer alan temalar genel olarak odak ve düzey olmak üzere iki boyutta ele alınmaktadır. Bu boyutlardan ilki (odak), bir temanın temel olarak okulların veya öğretmenlerin mesleki nitelikleri veya pedagojik uygulamalarıyla ne ölçüde ilgili olduğuna dayanmaktadır. İkinci boyut (düzey) ise, o temanın hangi düzeyde (okul ya da öğretmen) ele alındığını belirtir.
Uluslararası Öğretme ve Öğrenme Anketi (TALIS) ve kavramsal çerçevesini bu şekilde açıkladıktan sonra TALIS raporlarıyla ilgili değerlendirmelerimize zaman zaman devam edeceğiz.
[i] TALIS 2018 Sonuçları ve Türkiye Üzerine Değerlendirmeler. TEDMEM-2019