Eğitim İş’ in yaptığı eğitim öğretim haracamalarıyla ilgili araştırmasında zengin ve fakir farkının eğitim harcamalarında aşırı arttığı görüldü.

Zengin eğitimde çocuğu için harcadığı para fakirin 32 katı. 

2018 yılında en yoksul yüzde 20’lik dilimde bulunan ailelerin eğitime 579 milyon lira (%2), en zengin yüzde yirmilik dilimde bulunan ailelerin 18 milyar 445 milyon lira (63,7), diğer yüzde altmışlık dilimde bulunan ailelerin ise 9 milyar 932 milyon lira kaynak ayırdığı görülüyor.

En zengin yüzde 20’lik dilim ile en yoksul %20’lik dilimde bulunan ailelerin eğitime ayırdıkları payda 32 katlık bir fark bulunuyor.[1]

Ayrıca 2017 yılına göre 2018’de ailelerin eğitime yaptığı harcamanın %19,86 oranında artığı görülüyor.

Yoksullar parasını gıdaya ayırıyorlar.

Eğitim sistemimiz içerisinde okullar arasındaki nitelik farkı herkes tarafından kabul edilen bir gerçek olsa da bu nitelik farkı bir türlü en aza indirgenemedi. Türkiye’de ailelerin gıda harcamaları da eğitim harcamalarına paralellik gösterdi. Tüketim harcamaları araştırmaları, en yoksul yüzde 10’luk kesimin harcadığı her 100 liranın 31 lirasını gıda için yaptığını, en zengin yüzde 10’luk kesimin 100 liralık harcaması içerisinde gıdanın aldığı payın ise 13 lirada kaldığını gösteriyor. Dolayısıyla gıda fiyatlarında yaşanan artış ve azalışlar yoksulların bütçesini zenginlere göre çok daha derinden etkiledi. Yoksul ailelerin gelirlerinin önemli bir parçasını gıda için ayırmaları, eğitime ayırdıkları payın azalmasına neden oldu.

TÜİK’in araştırmalarına göre yoksullar gıda harcamalarının büyük bölümünü ekmek, tahıl ve sebzeye ayırırken, zenginlerin gıda harcamalarının büyük bölümünü et balık ve deniz ürünleri meydana getiriyor. Dolayısıyla zenginlerin çocukları et, balık, deniz ürünleri ile beslenirken, yoksulların çocukları ekmek, tahıl ve sebze ile beslenir oldu.

Gelir dağılımındaki adaletsizlik ailelerin yaptığı harcama kalemlerinin hepsine yansımış durumda. Yoksulun çocuğu hem beslenemiyor hem de iyi eğitim alamıyor. Zenginlerin nitelikli eğitim imkanına çok kolay ulaştığı görülüyor. Öğrenciler, iyi eğitim almış bir azınlık ve iyi eğitim imkanından yararlanamamış çoğunluk olarak ikiye ayrılmış durumda.

Tüm bu veriler, ülkemizdeki gelir dağılımına paralel olarak zengin ve yoksul arasındaki, eğitime ayrılan bütçe açısından oluşan uçurumu ortaya koyuyor.

[1]Tüik