BASINA ve KAMUOYUNA
Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik Danışma Hizmetleri Yönetmeliği’nde yapılan son değişiklikler 14.03.2009 ve 29169 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Mevcut Yönetmelikte eksikliği hissedilen hususların giderilmesi amacıyla madde bazlı yönetmelik revizyonuna gitmek yerine Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışmanlarımızın haklarını ellerinden alacak bir taslak hazırlanmıştır.
Milli Eğitim Bakanlığı tarafından hazırlanan taslak yönetmelikte ilk dikkati çeken husus yönetmeliğin adında kendini göstermiştir. Yürürlükteki mevcut yönetmelik Milli Eğitim Bakanlığı Rehberlik ve Psikolojik danışma Hizmetleri Yönetmeliği iken yeni hazırlanan taslak Rehberlik Hizmetleri Yönetmeliği adı ile psikolojik danışmanlık kavramını en başında kapsam dışında bırakmıştır. Nitekim yönetmelik taslak metnin ilerleyen maddelerinde de Psikolojik Danışmanlık grev ve ünvanının halen görevde olan rehber öğretmen ve psikolojik danışmanlardan kaldırmıştır.
Halen yürürlükte olan yönetmeliğin 4.-I bendine göre rehber öğretmen tanımı;
i)Rehber Öğretmen (Psikolojik Danışman): Eğitim-Öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde öğrencilere rehberlik ve psikolojik danışma hizmeti veren, üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış personeli,
olarak yapılmışken yeni yönetmelik taslağında rehberlik öğretmeni olarak yeni bir ünvan belirlenmiş ve taslak metnin 3-h bendinde aşağıdaki şekilde ifade edilmiştir;
h)Rehberlik öğretmeni: Eğitim kurumlarındaki rehberlik servisleri ile rehberlik ve araştırma merkezlerinde rehberlik hizmetlerini yürüten personeli,
Taslak yönetmeliğin 3. Maddesinin h bendindeki ifadeye göre okullarda rehberlik hizmetlerini yürütmek üzere Rehber Öğretmen ve Psikolojik Danışman olma zorunluluğu kaldırılmıştır.
Halen yürürlükte olan yönetmelikte Rehber Öğretmen (Psikolojik danışman) olarak görevlendirilecek kişilerin “üniversitelerin psikolojik danışma ve rehberlik ile eğitimde psikolojik hizmetler alanında lisans eğitimi almış” olma şartı bulunmasına rağmen yeni hazırlanan yönetmelik taslak metninde bu ifadeye yer verilmeyerek ”rehberlik hizmetlerini yürüten personel” şeklinde ifade edilmiştir. Belirtilen maddede personel tanımı tam yapılmayıp ucu açık bırakılmıştır. Bu da tüm alanlardan mezun olan kişilerin isdihdam edilebileceği, hatta önlisans veya lise mezunu kişilerin dahi görevlendirilebileceği ortam yaratacaktır.
Yayınlanan taslakta “rehberlik öğretmenlerinin çalışma saatleri haftalık 40, günlük 8 iş saatidir. Bir iş saati 60 dakikadır.” maddesi yer almaktadır. Taslakta “rehber öğretmenin görevleri” başlığında yer alan hizmetlerin neredeyse tamamının hedef kitlesi öğrenci, veli ve öğretmenlerdir. Dolayısıyla öğrenci ve velinin okulda olmadığı saatlerde rehber öğretmenin okulda kalmasının istenmesinin, üretilen
hizmetler açısından pek çok sorun yaratacağı düşünülmektedir. Bu durumun, okul yönetimleri tarafından, psikolojik danışmanların öğrenci, veli ve öğretmenin okulda olmadığı saatlerde (taslakta “verilemeyecek görevler” bölümü bulunmadığından) idari vb. işlerde çalıştırarak görev sınırlarının ihlal edilmesi anlamına geldiği, psikolojik danışmanın öğrenciler okuldan ayrıldıktan sonra okulda kalmasının, memur veya idareci gibi algılanmasına yol açacağı ayrıca yoğun iş yükünün yanı sıra çalışma saatlerinin de artırılmasının rehber öğretmenlerin motivasyonlarını düşüreceği, kısa zamanda “tükenmiş” hissetmelerine sebep olacağı dolayısıyla bu durumun üretilen hizmetlerin işleyiş, algılanış ve verimli yürütülmesini olumsuz etkileyeceği açıktır. Ayrıca günlük 8 saatlik çalışma süresinin, taslakta yapılan ”öğretmenlik” vurgusu ile de çeliştiği görülmektedir. Elbette öğrencinin okulda olmadığı zamanlarda da psikolojik danışmanın öğretmen, öğrenci ve velilerle çalışmasını gerektirecek durumlar olabilmektedir. Ancak bu durum, çalışma saatlerinin günlük 8 saate çıkarılma zorunluluğunu gerektirmemektedir. Dolayısı ile, rehber öğretmenlerin kendi hizmet alanları ile ilgili en verimli hizmeti üretebilmesi adına, “çalışma saatleri ve izinler” bölümünün, yürürlükteki yönetmelikte (Madde 54) ifade edildiği şekliyle kalması gerektiği düşünülmektedir. Mevcut bir ek ders ücreti adaletsizliği varsa bunu mesai saatini artırarak dengelemek yerine, ek ders ücretini düşürerek (haftalık 18 saat ek ders ücreti yerine 15 saat ek ders ücreti uygulamasına geri dönülmesi gibi) dengelemeye çalışmak daha doğru ve işlevsel olacaktır.
Yayınlanan taslakta, “Eğitim-öğretim kurumlarındaki rehberlik ve psikolojik danışma servislerinde görevli psikolojik danışmanlara yönetim, büro işlerinde, ders, nöbet ve sınav gibi rehberlik ve psikolojik danışmadaki hizmet alanlarıyla ilişkisiz konularda görev verilemez.” maddesinin kaldırılmış olduğu görülmektedir. Bu maddenin kaldırılmış olmasının Okul yöneticileri tarafından suistimal edileceği, rehber öğretmenlerin okullarda “boş ders dolduran öğretmen” olarak görevlendirilmesinin yolunu açacağı dolayısıyla rehber öğretmenin asli görevlerini yapamaz hale getirileceği açıktır. Ayrıca derse girmenin yanı sıra taslakta yer alan nöbet görevinin rehber öğretmen ve psikolojik danışmanlık görev sınırı ile bağdaşmadığı, otorite ve disiplin anlayışı ile yapılması gerekli her türlü görevin, psikolojik danışma ve rehberliğin ilkelerine ters düştüğü, bu durumun psikolojik danışmanın öğrenci ile arasındaki danışman-danışan ilişkisine zarar vermesinin yanında hem planlanmış rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerinin yürütülmesine hem de krize müdahale çalışmalarına engel olacağı düşünülmektedir.
Özellikle son yıllarda artış gösteren çocuk istismarı vakaları okullarda görev yapan rehber öğretmen ve psikolojik danışmanlar marifetiyle ortaya çıkarılabilmiştir. Hazırlanan yönetmelik taslağı ile rehber öğretmen ve psikolojik danışmanların motivasyonu bozulmakta, çalışma şevki olumsuz etkilenmektedir. Taslak metnin yasalaşması durumunda okullarda eğitim gören, ülkemizin geleceği ve teminatı olan öğrencilerimiz savunmasız ve çaresiz, ehil olmayan kişilerin insafına terk edilecektir.
Sonuç olarak planlanan yeni yönetmelikte “psikolojik danışman” ve “psikolojik danışma hizmetleri” tanımının mutlaka yer alması, rehberlik ve psikolojik danışmanlık hizmetlerinin en etkili ve verimli şekilde yürütülebilmesi ve “huzurlu ve verimli bir çalışma ortamı” için rehber öğretmen/psikolojik danışmanların “çalışma saatleri” ve “verilemeyecek görevler” maddelerinin mevcut yönetmelikteki (Madde 54, Madde 55) gibi kalması gerektiği düşünülmektedir.
Milli Eğitim Bakanlığı, Rehberlik Araştırma Merkezleri ve okullarda özveriyle çalışmakta olan Rehber Öğretmen Psikolojik Danışmanlar’ın mevcut haklarını gasp edecek yönetmelik taslakları hazırlamak yerine rehber öğretmen ve psikolojik danışmanların çalışma koşullarını iyileştirmelidir. Bakanlık, enerjisini daha çağdaş, daha demokratik ve daha özgür çalışma ortamı hazırlamaya harcamalıdır.
Eğitim İş Kocaeli Şubesi Adına
Bilal ŞENER
Şube Başkanı