ANKARA(ANKA) - Net 1404 TL olarak açıklanan asgari ücrete ilişkin Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı Asgari Ücret Tespit Komisyonu Kararı Resmi Gazete'de yayımlandı. İşçi kesiminin muhalefet şerhi de kararda yer aldı. Türk-İş adına karara şerh yazan temsilciler, "Kararlaştırılan asgari ücret, ülkede uygulanmakta olan ekonomik ve sosyal politikaların bir yansımasıdır. Devlet sosyal koruma görevini iktisaden zayıf olan işçiden yana kullanmamıştır" dedi.
Komisyon dört toplantı sonucunda milli seviyede tek asgari ücret tespitine oybirliğiyle karar verdi.
İşçinin bir günlük normal çalışma karşılığı 2017 yılı asgari ücretinin 59,25 Türk Lirası olarak tespitine, işçi temsilcilerinin muhalefetine karşılık oyçokluğuyla karar verildi.
Kararın gerekçe bölümünde asgari ücretin ödenmesi zorunlu olan en az ücret olduğu hatırlatılarak, "Asgari ücretin belirlenmesini düzenleyen Asgari Ücret Yönetmeliği uyarınca, asgari ücret, pazarlık ücreti değildir. Asgari ücretin belirlenmesi sırasında, Komisyonumuz, bu çerçevede bir karar alınması için çalışmış, işçilerin geçim şartları ve 2017 yılı enflasyon bedeli gibi faktörleri değerlendirmiştir" denildi.
Askeri ücret, ocak ayı başından itibaren yürürlüğe girecek.
-İŞÇİ TEMSİLCİLERİNİN ASGARİ ÜCRET KARŞI OY GEREKÇESİ-
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nda işçi kesimi adına görev yapan Türkiye işçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) temsilcileri, işveren-devlet kesimi temsilcilerinin oyçokluğu görüşüyle 2017 yılı için belirlediği asgari ücrete aşağıdaki gerekçeyle katılmadı ve muhalif kaldı. İşçi temsilcilerinin muhalefet şerhlerinde "İşçi temsilcileri, mevcut asgari ücrete hedeflenen enflasyon ya da biraz üzerinde belirlenecek oranda yapılacak bir artışın yeterli olmayacağını, olumsuz yaşama şartlarını düzeltmeyeceğini, bu nedenle kabul edilemez olduğunu ifade etmişlerdir" dediler.
İşçi temsilcileri asgari ücreti belirleme çalışmaları sırasında temel alınması gereken ilkeleri şöyle açıkladı:
"1. Anayasa’da yer alan 'geçim şartları' yaklaşımına öncelikle uyulmalıdır.
2. İşçinin ailesi ile birlikte günün ekonomik ve sosyal koşullarına göre insanca yaşamasını mümkün kılacak, insanlık onuruyla bağdaşacak bir tutar olmalıdır.
3. Belirleme yapılırken, işçinin ve ailesinin bilimsel olarak belirlenmiş harcama kalıbı esas alınmalı ve hesaplamalarda TÜİK (Türkiye istatistik Kurumu) verileri kullanılmalıdır.
4. Perakende fıyatlar kullanılarak hesaplanan net harcama tutarı, işçinin eline net geçecek biçimde düzenlenmelidir.
5. Asgari ücret, sanayi/tarım ve yaş, cinsiyet ayırımı yapılmadan yine ulusal düzeyde tek olarak belirlenmelidir.
6. İşçilerin arasında nitelik, kıdem, işin mahiyeti gibi ekonomik amaçlı değerlendirmelerin tümünden bağımsız olarak ele alınmalı, ekonomik ölçülerin ötesinde sosyal bir ücret olarak kabul edilmelidir.
7. İşçinin satın alma gücünün ileriye dönük olarak korunabilmesi için gerekli bir iyileştirme ayrıca ilave edilmelidir.
8. Asgari ücret belirlenirken, gelir dağılımında adaleti sağlamaya yönelik olarak ayrıca refahtan pay verilmelidir.
9. Ücretlerde adaleti sağlamak açısından, en düşük devlet memuru maaşı da dikkate alınmalıdır."
İşçi kesimi kararda ayrıca asgari ücretin belirlenmesindeki göz önünde bulundurulması öncelikli ilke olan “çalışanların geçim şartları"nın devletin resmi kurumu Türkiye istatistik Kurumu (TÜİK) tarafından ortaya konulduğunu belirtti. Asgari Ücret Tespit Komisyonunun verdiği görev doğrultusunda TÜİK'in çalışanların geçim şartlarını hesapladığı kaydedildi. Devletin resmi kurumunun Komisyona sunduğu hesaplamaya göre, 2016 Kasım ayı itibariyle ağır bir işte çalışan bekar bir işçinin aylık harcama tutarının net 1.668,90 TL olduğu belirtilirken yapılan bu hesaplamada “çalışanın ailesi"nin dikkate alınmadığı anlatıldı. Türk-İş'in ise tek bir işçinin yaşama maliyetini itibariyle net 1.761,74 TL olarak belirlediği kaydedildi. TÜRK-İŞ ile TÜİK’in verilerinin uyumlu olduğu bildirildi.
İşçi kesiminin, öncelikle TÜİK tarafından belirlenen net tutarın temel alınmasını, semadan 2017 yılı için öngörülen enflasyon hedefi ile refah payı ilavesi gerektiğini, sonuç itibariyle, bu yöntemle belirlenecek asgari ücretin önemli adım ve başlangıç olacağını Komisyonda ifade ve talep ettiği hatırlatıldı. İşçi kesimi açıklaması şöyle devam etti:
"Ancak işçi kesiminin bu talebi bile Komisyonda görev yapan işveren - devlet kesimi temsilcileri tarafından dikkate alınmamıştır. Asgari ücret pazarlık konusu yapılmış ve düşük belirlenerek, oy çokluğuyla kabul ve ilan edilmiştir. Bu yaklaşım gelir eşitsizliğini ve adaletsizliği daha da büyütmektedir. Kararlaştırılan asgari ücret, ülkede uygulanmakta olan ekonomik ve sosyal politikaların bir yansımasıdır. Devlet sosyal koruma görevini iktisaden zayıf olan işçiden yana kullanmamıştır.
... Türkiye, ücretten yapılan kesintilerin yüksekliği bakımından OECD üyesi ülkelerin başında gelmektedir. Ülkemizdeki asgari ücret düzeyi çoğu AB üyesi ülkelerin gerisindedir. Türkiye'nin rekabet şartlarını düşük ücret politikasıyla sağlaması mümkün değildir.
Asgari ücret artışını gerekçe yaparak, çalışanların işsizlik ve kayıtdışı istihdamla karşı karşıya bırakmanın doğru bir yaklaşımı olmadığı açıktır. Komisyonun işveren-hükümet temsilcileri tarafından belirlenen asgari ücret, işçilerin ve toplumun beklentilerini karşılamamıştır. Bu durumun iş barışını ve sosyal barışı bozabileceği endişesi maalesef
devam etmektedir.
Ülkenin milli birlik ve beraberliği her şeyin üzerindedir. işçiler olarak biz bunun gereğini her fırsatta yerine getirdik. Ancak, işçiye karşı yükümlülüklerin yerine getirilmesi beklentimiz karşılanmamıştır.
Asgari Ücret Tespit Komisyonu’nun işveren - devlet kesinıi temsilcilerinin oy çoğunluğuyla belirlenen asgari ücrete, gerek miktar ve gerek belirlerne yöntemi açısından yukarıda sıraladığımız gerekçelerle katılmıyoruz ve işçi kesimi olarak muhalif kalıyoruz.” (ANKA)
(HM/ORH)